Гасан Канапацкі

Гасан Канапацкі (1879; Мінск, цяпер Беларусь — 1953; Быдгашч, цяпер Польшча) — беларускі вайсковец, дзяяч нацыянальна-вызвольнага руху.

Гасан Канапацкі

Нараджэнне

9 сакавіка 1879 Менск, Паўночна-Заходні край, Расейская імпэрыя

Смерць

11 траўня 1953 (74 гады) Быдгашч, Куяўска-Паморскае ваяводзтва, ПНР

Грамадзянства

Расейская імпэрыя, БНР, Польская Рэспубліка, ПНР

Род дзейнасці

Палітык, вайсковец, грамадзкі дзеяч, публіцыст

Думкі

Беларуская вайсковая камісія

Пачатак будаваньня арміі — глаўным чынам будзе падгатоўка кадраў, як афіцэрскіх, так і падафіцэрскіх. Дзеля гэтага цяпер-жа ўсе афіцэры арганізацый Горадненскай і Віленскай, а так сама і зарэгістраваныя ў Менску, па разгляду іх дакумэнтаў кваліфікацыйнай падкамісыей, будуць залічаны ў рэзэрву і павінны праслухаць паўтарыцельныя афіцэрскія курсы і курсы беларусазнаўства, а асабліва беларускаю мову і перэтлумачэную камандную і вайсковую тэрміналёгію. Праслухаўшы курсы, кожны з іх атрымае адпаведнае становішчэ ў фармаваным войску. — З інтэрв’ю часопісу "Беларускае жыцьцё" (20 нумар, 7 лістапада 1919 года)

Początkiem tworzenia armii będzie głównie przygotowanie kadr tak oficerskich, jak i podoficerskich. Dlatego teraz wszyscy oficerowie organizacji grodzieńskiej i wileńskiej, a także zarejestrowani w Mińsku, po przejrzeniu ich dokumentów przez Komisję Kwalifikacyjną będą zaliczani do rezerwy i powinni przesłuchać powtórne kursy oficerskie i kursy biełarusoznawstwa, a szczególnie języka białoruskiego i przetłumaczoną terminologię wojskową. Po wysłuchaniu kursów każdy z nich otrzyma odpowiednie stanowisko w formowanym wojsku... Пачаткам стварэньня арміі стане галоўным чынам падрыхтоўка як афіцэрскіх, так і падафіцэрскіх кадраў. Таму зараз усе афіцэры гарадзенскай і віленскай арганізацыяў, а таксама асобы, зарэгістраваныя ў Менску, пасьля прагляду сваіх дакумэнтаў кваліфікацыйным камітэтам будуць уключаны ў рэзэрв і павінны прайсьці неаднаразовыя курсы афіцэраў і беларусазнаўства, асабліва па беларускай мове і перакладзенай вайсковай тэрміналёгіі. Па сканчэньні курсаў, кожны зь іх атрымае пасаду ў арміі, якая фарміруецца...

Хуткасьць правядзеньня ў жыцьцё фармаваньня войска будзе залежаць глаўным чынам ад работаспасобнасьці Вайсковай Камісыі і яе падкамісыяў, а таксама і ад тых адносін польскай ўлады, у паразуменьню з якой па загаду Начальніка Польскай Дзяржавы прыдзецца працаваць Вайсковай Камісыі і камандаваньню беларускімі аддзеламі. — З інтэрв’ю часопісу "Беларускае жыцьцё" (20 нумар, 7 лістапада 1919 года)

Tempo wprowadzenia w życie tworzenia wojska będzie zależeć przede wszystkim od pracowitości Komisji Wojskowej i jej podkomisji, a także od możliwości władz polskich, w porozumieniu z którymi na podstawie rozkazów Naczelnika Państwa Polskiego, przyjdzie pracować Wojskowej Komisji i dowodzić białoruskimi oddziałami. Хуткасьць ажыцьцяўленьня стварэньня арміі будзе залежаць найперш ад працавітасьці вайсковай камісіі й ейнай падкамісіі, а гэтаксама ад мажлівасьці польскіх уладаў, па дамоўленасьці з якімі на падставе наказу Начальніка Польскага панства, вайсковая камісія будзе працаваць і камандаваць беларускімі адзьдзеламі.

Пра Канапацкага

	Палкоўніка Гасана Канапацкага, які быў прадстаўлены мне Беларускай вайсковай камісіяй, прызначаю камандзірам беларускага войска. — З дэкрэта аб дазваленні фарміраваць Беларускай вайсковай камісіі беларускае войска (22 кастрычніка 1919 года)
	Pułkownika Hassana Konopackiego zaproponowanego mi przez Białoruską Wojskową Komisję wyznaczam dowódcą białoruskiego wojska.
	— Юзаф Пілсудскі

	Гасан Канапацкі не быў ані выбітным камандзірам, ані выдатным палітычным дзеячам. Тым не менш, яго ўдзел у беларускім нацыянальным руху з'яўляецца прыкметным доказам таго, што не толькі беларусы гатовыя былі змагацца за незалежнасць Беларусі.
	Hassan Konopacki nie był ani wybitnym dowódcą, ani też działaczem politycznym pierwszej wielkości. Tym niemniej, jego udział w białoruskim ruchu narodowym jest widomym dowodem tego, iż nie tylko Białorusini gotowi byli walczyć o niepodległą Białoruś.
	— Лена Глагоўская

	Падсумоўваючы палітычную дзейнасць Г. Канапацкага ў перыяд Другой Рэчы Паспалітай, можна сцвердзіць, што ён з'яўляўся беларускім дзеячом, лаяльным да польскай дзяржавы.
	Podsumowując działalność polityczną H. Konopackiego w okresie II Rzeczypospolitej, można stwierdzić, że dał się poznać jako działacz białoruski lojalny wobec państwa polskiego.
	— Лена Глагоўская

Спасылкі

• Zainteresowania Macieja Konopackiego literaturą białoruską
• Крыху пра Канапацкага
• Białoruskie Zeszyty Historyczne, Helena Głogowska — Hassan Konopacki — tatarski dowódca białoruskiego wojska